Compendio Theologiae dogmaticae
La herejía privada del pontífice puede perjudicar a la Iglesia. Pues es notoria u oculta; si es la primera, el pontífice, por este mismo hecho, pierde su poder, incluso antes de una declaración conciliar; si es la segunda, por este mismo hecho no perjudica a la Iglesia.
Nec privata haeresis (pontificis) in ullum Ecclesiae praejudicium cedit. Aut enim notoria est aut occulta: si primum, jam hoc ipso pontifex sua potestate excidit, etiam ante concilii declarationem; si secundum, jam hoc ipso ea Ecclesiae nihil incommodat.
Se pregunta qué debe sostenerse sobre la opinión según la cual el romano pontífice, en cuanto persona privada, puede caer en herejía.
Esta opinión fue admitida no solo por aquellos teólogos que negaron la infalibilidad del romano pontífice, sino también por muchos de los que, por lo demás, defendieron enérgicamente esta prerrogativa.
A nosotros nos agradan las afirmaciones de Suárez sobre esto, junto con muchos teólogos, en De Fide, disp. 10, sec. 6, n. 11: "Los acusadores (de los pontífices) proceden suponiendo que el verdadero pontífice (como persona privada) puede caer en herejía. Aunque muchos afirman esto como verosímil, a mí me parece brevemente, y más piadoso y probable, que el Papa, como persona privada, puede errar por ignorancia, pero no por contumacia. Porque, aunque Dios puede hacer que un Papa herético no dañe a la Iglesia, un modo más suave de la divina providencia es que, puesto que Dios prometió que el Papa, al definir, nunca erraría, consiguientemente provea para que nunca sea herético.
Pero si alguien quisiera seguir esa opinión, tenga presente lo que en esta hipótesis estableció con Viva (Thes. Damn. parte 2) y Tanner (Theol. Scholast. disp. de Fide, q. 4, dub. 6): 'Ni la herejía privada (del pontífice) redunda en perjuicio alguno de la Iglesia. Pues o es notoria o es oculta: si es la primera, ya por este mismo hecho el pontífice pierde su poder, incluso antes de una declaración conciliar; si es la segunda, ya por este mismo hecho ella no perjudica a la Iglesia.' Cf. Andries pág. 418 y ss.
Quaeritur, quid tenendum sit de opinione, secundum quam romanus pontifex, quatenus est persona privata, in haeresim incidere possit. Eam admiserunt non solum ii theologi, qui rom. pontificis infallibilitatem negarunt, sed plures etiam ex iis, qui alioquin strenue hanc praerogativam propugnarunt. Nobis placent, quae de ea cum plurimis theologis statuit Suarez de fide disp. 10. sect. 6. n. 11:„Procedunt (accusatores pontificum) supponendo, verum pontificem (ut privatam personam) posse incidere in haeresim. Quod licet multi verisimiliter affirment, mihi tamen breviter et magis pium et probabilius videtur, posse quidem papam ut privatam personam errare ex ignorantia, non tamen ex contumacia. Quamvis enim efficere Deus possit, ut haereticus papa non noceat Ecclesiae, suavior tamen modus divinae providentiae est, ut, quia Deus promisit papam definientem nunquam erraturum, consequenter provideat, ne unquam ille haereticus sit. Quod si tamen quis opinionem illam sequi vellet, prae oculis habeat, quae in hac hypothesi statuit cum Viva thes. damn. parte 2. Tanner theol. scholast. disp. de fide q. 4. dub. 6: „Nec privata haeresis (pontificis) in ullum Ecclesiae praejudicium cedit. Aut enim notoria est aut occulta: si primum, jam hoc ipso pontifex sua potestate excidit, etiam ante concilii declarationem; si secundum, jam hoc ipso ea Ecclesiae nihil incommodat. Cf. Andries pag. 418. ss.
Quaeritur, quid tenendum sit de opinione, secundum quam romanus pontifex, quatenus est persona privata, in haeresim incidere possit. Eam admiserunt non solum ii theologi, qui rom. pontificis infallibilitatem negarunt, sed plures etiam ex iis, qui alioquin strenue hanc praerogativam propugnarunt. Nobis placent, quae de ea cum plurimis theologis statuit Suarez de fide disp. 10. sect. 6. n. 11:„Procedunt (accusatores pontificum) supponendo, verum pontificem (ut privatam personam) posse incidere in haeresim. Quod licet multi verisimiliter affirment, mihi tamen breviter et magis pium et probabilius videtur, posse quidem papam ut privatam personam errare ex ignorantia, non tamen ex contumacia. Quamvis enim efficere Deus possit, ut haereticus papa non noceat Ecclesiae, suavior tamen modus divinae providentiae est, ut, quia Deus promisit papam definientem nunquam erraturum, consequenter provideat, ne unquam ille haereticus sit. Quod si tamen quis opinionem illam sequi vellet, prae oculis habeat, quae in hac hypothesi statuit cum Viva thes. damn. parte 2. Tanner theol. scholast. disp. de fide q. 4. dub. 6: „Nec privata haeresis (pontificis) in ullum Ecclesiae praejudicium cedit. Aut enim notoria est aut occulta: si primum, jam hoc ipso pontifex sua potestate excidit, etiam ante concilii declarationem; si secundum, jam hoc ipso ea Ecclesiae nihil incommodat. Cf. Andries pag. 418. ss.
Compendio Theologiae dogmaticae in usum studiosorum theologiae, Libraria Academica Wagneriana, vol. I [1893], pág. 429
https://www.google.nl/books/edition/Theologiae_dogmaticae_compendium_in_usum/gagIoX_02JAC?hl=en&gbpv=1&pg=PA412&printsec=frontcover
***